I. Dobro i zło w Prima Pars „Summy Teologii” św. Tomasza z Akwinu
Prowadzący: o. dr Michał Mrozek OP
Zgłoszenia: [email protected]
Teolog moralista, o. Mrozek proponuje lekturę i dyskusję nad fragmentami pierwszej części Summy św. Tomasza. To znakomita okazja, aby spotkać się z myślą tego wielkiego teologa u źródła, nauczyć się jego metody myślenia w teologii, zachwycić wizją człowieka i Boga, jakie proponuje. Lektura tekstu – po łacinie, z dostępnym przekładem pod ręką.
Zajęcia odbywają się w soboty w godzinach 9.30-13.00, z przerwą na kawę. Możliwość skorzystania z obiadu. Liczba miejsc ograniczona!
Plan pracy:
I. Dobro w ogólności.
Rozpoczniemy od ogólnych rozważań dotyczących dobra zawartych w Traktacie o Bogu, Summa Theologiae I, q. 5 De bono in communi. Całość – 6 artykułów.
II. Dobro w samym Bogu.
STh, I, q. 6: De bonitate Dei: o dobroci Boga (4 art.); STh, I, q. 26 De divina beatitudine: o szczęściu Boga. Istotą rozważań jest szczęście, jako doskonałe dobro istoty rozumnej (4 art.).
III. Dobro i zło w stworzeniach:
– De distinctione rerum in communi: zróżnicowanie stworzeń (q. 47 – 3 art.);
– De distinctione rerum in speciali; de distinctione boni et mali: rozróżnienia dobra i zła (q. 48 – 6 art.);
– De causa mali: o przyczynie zła (q. 49 – 3 art.).
Terminy spotkań – soboty, godz. 9.30-13.00:
W roku 2013: 16 listopada, 30 listopada.
W roku 2014: 18 stycznia, 1 lutego, 22 lutego, 15 marca, 5 kwietnia, 1
II. Religijność i historia Kościoła katolickiego na ziemiach polskich XVIII-XX w.
Prowadząca: dr Martyna Deszczyńska
Zgłoszenia: [email protected]
W przeszłości Instytut Tomistyczny zajmował się badaniami religijności polskiej XIX w. Próbujemy powrócić nieco do tej tradycji. Wybór to nieprzypadkowy, gdyż to właśnie wtedy kształtują się podstawowe cechy katolickiej duchowości Polaków, obecne w naszej duchowej kulturze do dziś. Doktor Deszczyńska i jej goście poprowadzą nas przez tę ciekawą historię.
Terminy i tematy spotkań:
wtorek, 12 listopada 2013 r., godz. 17: Paradygmat oświecenia a Kościół katolicki na ziemiach polskich (schyłek XVIII i XIX wiek) (dr M. Deszczyńska – wykład otwarty)
Spotkanie było poświęcone omówieniu krytyki, z jaką idee Oświecenia spotkały się ze strony środowiska katolików w Polsce w drugiej połowie XVIII wieku. Ostrze polemik kierowano zwłaszcza przeciwko antropologii oświeceniowej, która odcinała się od europejskiego dziedzictwa religijnego, a zwłaszcza od katolickiej metafizyki czy teologii moralnej. Ciekawe, że wielu reformatorów doby stanisławowskiej, na przykład Stanisław Konarski, choć z radością witało idee upowszechniania edukacji, rozwoju nauk czy polepszania doli niższych warstw społeczeństwa, to jednocześnie zupełnie nie przyjmowało moralnych czy religijnych tez Oświecenia, odrzucając poglądy ateistów, deistów czy libertynów. Polskie „kontroświecenie”, jak nazywa je dr Deszczyńska, ukazuje się w całej złożoności postaw: nie akceptuje ono bezkrytycznie nowinek, jakie napływają z Anglii czy Francji, ale też nie odrzuca ich w całości. Kryterium wyboru jest zgodność lub niezgodność z chrześcijańską wizją człowieka.
wtorek, 3 grudnia 2013 r., godz. 17: Znaczenie i metodologia historii Kościoła na tle nauk historycznych w Polsce i na świecie. Główne problemy. Typologia źródeł (dr M. Deszczyńska – seminarium)
wtorek, 18 lutego 2014 r., godz. 17: Sprawy stosunków państowo-kościelnych na ziemiach polskich po rozbiorach (dr M. Deszczyńska – seminarium)
czwartek, 6 marca 2014, godz. 17: Duszpasterstwo Polaków deportowanych do ZSRS w latach 1940-1942 (ks. dr hab. Waldemar Gliński (UKSW) – seminarium)
wtorek, 1 kwietnia 2014 r., godz. 17: Prześladowania religijne katolików w czasie wojny domowej w Hiszpanii 1936-1939 (dr Paweł Skibiński (IH UW) – wykład otwarty)
wtorek, 3 czerwca 2014 r., godz. 17: Kwestia sekularyzacji w XIX i XX stuleciu w optyce Richarda Rorty’ego, Grace Davie i Janusza Maryańskiego (dr M. Deszczyńska – seminarium)
III. Lektura i analiza kazań św. Tomasza z Akwinu
Prowadzący: o. dr Paweł Krupa OP
Zgłoszenia: [email protected]
Święty Tomasz z Akwinu znany jest przede wszystkim jako teolog, filozof i komentator Biblii. Lecz przecież dominikański uczony był przede wszystkim bratem kaznodzieją, który kazania głosił nie tylko w ramach swoich uniwersyteckich obowiązków. O. Krupa przygotowuje polski przekład kazań św. Tomasza, których wydanie krytyczne ukazało się w bieżącym roku, w Paryżu. Na seminarium będziemy czytać obszerne fragmenty kazań (tekst łaciński i polski) zatrzymując się nad ciekawszymi ich fragmentami. Dzięki edycji krytycznej będziemy mogli również zobaczyć, jak św. Tomasz używa swojej teologicznej wiedzy na ambonie.
Seminarium zaczyna się o godz. 18, czas trwania: 1,5 godziny.
Terminy spotkań:
W roku 2013: 19 listopada, 26 listopada
W roku 2014: 28 stycznia, 11 lutego, 25 lutego, 11 marca, 25 marca, 8 kwietnia, 29 kwietnia, 13 maja, 27 maja oraz 10 czerwca.