Święty Tomasz na nowo odczytany

Książka jest w pewnym sensie w równej mierze teologiczna jak i filozoficzna – dokładnie jak teksty samego Tomasza. Mówiąc bowiem o zagadnieniach filozoficznych wykorzystuje je w perspektywie wiary. Można ją bez mała czytać zarówno jako podręcznik jak i lekturę duchową. Zarówno w jednej jak i w drugiej roli sprawdza się świetnie. Szczególnie cenne są umieszczone w książce wykresy, prosto ilustrujące najbardziej złożone zagadnienia Tomaszowej antropologii, teologii łaski czy ogólnej wizji uporządkowania bytów w świecie.

Książka prof. S. Swieżawskiego zawiera omówienie prawie całej filozoficznej doktryny Tomaszowej – jeśli idzie o ogólny zakres zagadnień. Od koncepcji wiedzy i metafizyki poczynając, poprzez „Traktat o Bogu Jedynym”, angelologię i antropologię, aż na filozofii moralnej i filozofii społecznej kończąc. Święty Tomasz na nowo odczytany fantastycznie ukazuje jak zagadnienia czysto – wydawałoby się – filozoficzne mogą i powinny być odczytywane i wykorzystywane w perspektywie teologicznej czy wręcz duchowej.

Niemniej jednak pamiętać należy, iż książka ta w znacznej mierze omija zagadnienia najbardziej kluczowe dla Tomasza jako teologa – non omnes possunt omnia. Innymi słowy, nie znajdziemy w tekście prof. Swieżawskiego ani Tomaszowej chrystologii, ani nauki o Trójcy Świętej, ani traktatu o Duchu Świętym. Choć autor sam zwraca uwagę na kierunki w jakich powinno iść dalsze rozważanie podjętych przezeń zagadnień (jak w przypadku uwagi o sublimacji cnót przyrodzonych w nadprzyrodzone cnoty wlane), to jednak dla dalszego zgłębiani tych teologicznych już ściśle zagadnień czytelnik musi się odnieść do innych opracowań. Niemniej jednak i spojrzenia wiary nie brak w trakcie lektury wykładów prof. Swieżawskiego. Rozdział o eschatologicznych perspektywach opartych na Tomaszowej filozofii człowieka nie potrzebuje rekomendacji, bo sam stanowi klasyczny już przykład odczytania suchych i technicznych – jak sądzi się zazwyczaj – rozróżnień i twierdzeń Tomaszowej antropologii, w perspektywie wiary w życie wieczne i ostateczne rzeczy człowieka.

Słowo wstępne do pierwszego wydania