Początek drogi ze św. Tomaszem z Akwinu nie zawsze i nie dla każdego znajduje się w tym samym miejscu. Właściwie jego położenie zależy od tego, kto chce drogę tę rozpocząć, od kierunku, który chce obrać, i celu, jaki zamierza osiągnąć.
1. Święty Tomasz i filozofia. Tomaszem można się bowiem zainteresować z pobudek czysto filozoficznych – będąc wykształconym, bądź zamiłowanym filozofem. Ten początek drogi był chyba – jak dotychczas – zdecydowanie najczęściej obierany – przynajmniej w Polsce.
2. Święty Tomasz teolog. Można też sięgnąć do dzieła Akwinaty jako teologa – w poszukiwaniu czy to teologicznych inspiracji, czy prawdziwej mądrości. Na tej drodze tłok jest zdecydowanie mniejszy, niż na drodze „filozoficznej”. Nie ma jednak wątpliwości, że jest to kierunek samemu Tomaszowi najbliższy i niewątpliwie droga odbywana w tę stronę w towarzystwie Mistrza z Akwinu będzie drogą najpiękniejszą.
3. Święty Tomasz z Akwinu – mistrz duchowy. Można wreszcie oczekiwać od Tomasza przewodnictwa i mądrości duchowej. Był teologiem, świętym i mistykiem. Żądanie duchowego mistrzostwa i rady od kogoś takiego jest zupełnie na miejscu.
4. Święty Tomasz po prostu. Pozostaje jeszcze zwykła ciekawość – kim jest ten, który otrzymał miano Doktora Powszechnego, a którego myśl nazwano filozofią wieczystą.
Niezależnie jednak od punktu, z którego wyruszymy w podróż z myślą Tomasza jako przewodnikiem, i niezależnie od tego, jaki cel postawimy sobie na początku drogi, musimy być przygotowani, iż miejsce do którego dojdziemy i cel jaki osiągniemy może nas zaskoczyć. Co gorsza, może się okazać, iż my sami zakończymy tę drogę inni, niż ją rozpoczęliśmy.
Janusz Pyda OP