W tym drugim dziełku polemicznym dotyczącym żebraczego życia zakonnego Tomasz odpowiada na ataki Gerarda z Abbeville skierowane przeciwko nowej formie życia zakonnego. Rozpoczęte dość wcześnie w 1269 roku (Contra adversarium perfectionis christianae Gerarda ukazało się latem 1269 roku), dzieło zostało ukończone na początku 1270 roku – jego ostatnie rozdziały były oddźwiękiem kwodlibetu XIV Gerarda z Abbeville z Bożego Narodzenia 1269 roku. Wartość De perfectione przerasta jednak dzieje tej polemiki: Tomasz chce przedstawić w nim obiektywnie doktrynę na temat życia zakonnego i doskonałości chrześcijańskiej; w ten sposób dziełko jest przygotowaniem traktatu, który zostanie umieszczony w zakończeniu IIa-IIae.
Wydania:
- Leonina, t. 41 B;
- Parma, t. 15, s. 76–102;
- Vives, t. 29, s. 117–156;
- Mandonnet, Opuscula, t. 4, s. 196–264;
- Marietti, Opuscula theologica, t. 2, s. 115–153.
Przekład polski:
- O doskonałości życia duchowego, w: Tomasz z Akwinu, Dzieła wybrane, tłum. i opr. J. Salij OP, Poznań 1984, s. 219–261. Ten sam przekład ukazał się później w: św. Tomasz z Akwinu, Dzieła wybrane, tłum. J. Salij OP, K. Suszyło OP, M. Starowieyski, W. Giertych OP, opr. J. Salij OP, Kęty 1999, s. 364–436 (dostępne też na naszej stronie).
Przekłady francuskie:
- Vers la perfection de la vie spirituelle, tłum. H. Maréchal, Paris 1932 (częściowe tłum. tegoż autora w „La Vie Spirituelle” nr 18 [1928], s. 498–506, 619–624; nr 19 [1928], s. 85–97, 223–228, 342–352);
- Opuscules de saint Thomas d’Aquin, Vrin-Reprise, t. 4, Paris 1984, s. 404–518 (przedruk, z tą samą paginacją, tłumaczenia ks. Fourneta, Vives, t. 2, Paris 1857);
- La perfection de la vie spirituelle, w: Thomas d’Aquin, La Perfection, c’est la charité…, tekst łaciński edycji leonińskiej, wprowadzenie, tłum. i przypisy J.-P. Torrell, Paris 2010, s. 509–698.
Przekład włoski:
- La perfezione cristiana nella vita consacrata, wstęp i tłum. T.S. Centi, Bologna 1995, s. 255–353.